Letonya Ulusal Kültürü
Letonya Ulusal Kültürü
Letonya'nın kültürel mirası farklı kültürlerin etkisini göstermektedir. Bu bölümde onları daha yakından tanıyın.
Letonya yerel kültürel etkinlikleri
Letonya Kültür Kanonu'nda yer alan 99 kültürel bileşenden bazılarını tanıyın
Letonya yerel ortakları ve faaliyetleri
Yerel proje ortaklarının günlük faaliyetlerini keşfedin
Letonya'da ulusal kültür ve kültürel etkiler
Letonya’nın coğrafi konumu ve yukarıda anlatılan tarihi olaylar dikkate alındığında, Letonya’nın somut olmayan kültürel mirası, farklı kültürlerin etkisini göstermektedir. Örneğin, ülkenin sınır bölgesinde ifade edilir – renk ve etnografide (eldivenler, battaniyeler, çorapların desen ve renklerinde) bir değişiklik vardır.
Somut olmayan kültürel miras da dinden etkilenir. Örneğin, Mayıs’ta Latgale’de açık hava haçlarının yanında Mayıs Hizmetleri (“maija dziedājumi” – Letonca) vardır – Kutsal Bakire Meryem’e adanmış şarkılar. Bu gelenek nesilden nesile aktarılır. Sovyet işgali sırasında haçlar kırıldı, bu nedenle tüm köylerde mevcut değildi, bu durumda mezarlıkta şarkı söylendi.
Ülke Çapında Şarkı ve Dans Kutlaması
Ulusal Letonya Şarkı ve Dans Kutlaması (bundan böyle Kutlama olarak anılacaktır) Letonya kültürünün önemli bir bileşeni olarak kabul edilir. Bu festivalin başlangıcı 1873’tür. Temel amacı ulusu birleştirmek ve ulusal kimliği güçlendirmek olan Letonya folklor mirasının bir kutlamasıdır. Her 5 yılda bir düzenlenen Kutlama, Letonya’nın her yerinden ve dünyanın her yerinden on binlerce katılımcıyı bir araya getiriyor. Letonyalıların bu küresel buluşması ve Baltık’ın eşsiz kültürel ifadesi, UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesinde yer almaktadır.
Yüzlerce amatör koro, halk dansları grupları, orkestra müzisyenleri, folklor grupları, amatör tiyatro grupları, uygulamalı sanatlar ve güzel sanatlar stüdyolarının üyeleri ve etnik gelenekleri sürdürmekle uğraşan diğer zanaatkârlar başkent Riga’da bir araya geliyor. Kutlamanın bir parçası. Amacı, hem Letonya koro ve halk dansları geleneklerindeki klasikleri vurgulamak hem de çağdaş Letonyalı besteciler ve koreografların yeni eserlerini sergilemektir.
Kutlama bağlamında, Kutlamanın ana görevinin Letonya Sovyet Sosyalist Letonya Cumhuriyeti’nde Letonya ulusal kültürünün gelişmesini kabul etmek olduğu, yukarıda açıklanan Sovyet rejiminden söz edilmelidir.
Halk müziği açısından, onunla ilişkili becerilerin çoğunlukla sözlü olarak aktarıldığı belirtilmelidir. 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren halk müziği, folklor gruplarının müziğini ve şarkı söylemesini de içermektedir
Halk müziğinin en bilinen çalgıları kokle (yaylı çalgı) ve trīdeksnis (sallayarak kullanılan kısa tahta saplı vurmalı çalgı)’dir.
Seramik veya çanak çömlek üretimi Letonya’nın iki bölgesinde en yaygın olanıdır – Latgale ve Kurzeme. Letonyalı çömlek yaratıcıları iki tür seramik tabak yapar: siyah ve sırlı. Sırlı seramiklerin üretimi 1930 civarında başlamıştır. Siyah veya azaltılmış seramik Estonya ve Litvanya’da da yaygındır, ancak en yaygın olarak Letonya’nın Latgale bölgesinde geliştirilmiştir.
Siyah seramiklerdeki varyasyonlar arkeolojik kazılara dayanmaktadır, ancak yaratıcılık da geliştirilmektedir. Günümüzde siyah seramiklerin endüstriyel sır ve modern teknolojiler kullanmadığı için daha talepkâr olduğuna inanılıyor, tek bileşenler kil, fırın ve ahşap. Bu seramik türünün üretimi öncelikle atalardan kalma becerileri korur ve teşvik eder, ikincisi ise 21. yüzyılda toplumun büyük bir bölümü için önemli olan yaratım süreci çevre dostudur.
Latgale’nin çanak çömlek gelenekleri hem aileden hem de çömlekçi büyük ustalarına öğrenerek, ayrıca çeşitli özel okullarda, örneğin Kraslava ilçesindeki Çömlekçilik okulunda (“Pūdnīku skūla” – Letonca) öğrenilerek miras alınır. En yaygın olarak, çömlek yaratıcıları şamdanlar, ıslık kuşları (bir hayvan veya kuş şeklinde kil ıslık), tabaklar, kâseler ve kupalar yaparlar.
Letonya yemekleri
Tarihsel olarak, Letonlar köylülerin halkıdır, bu nedenle ulusal gıda da kırsal bir ortamda oluşmuştur. Doğal yerel malzemeler kullanılarak zaman içinde Letonya ve Baltık’a özgü birçok yemek ortaya çıktı. 19. yüzyılın ortalarında, Letonya çiftlikleri doğaldı – insanlar kendi yetiştirdiklerini yediler. Bu dönemde et her gün değil, sadece kutlama yemeğiydi.
Yerel tariflerin bilgisi ve bunları yapma yeteneği de somut olmayan mirasın bir parçası olarak kabul edilir. Ulman otoriter rejimi sırasında en yetenekli eşlere metres (Letoncada “saimniece”) deniyordu ve geçimlerini farklı aile onurlarına dikkat ederek ve bir tatil masası kurarak, yani yemek pişirerek sağlıyorlardı. Letonya’daki ana ev okulu Zemgale bölgesindeki “Kaucminde” idi. Günümüze kadar bu okul mezunları önemli bir milli değer olarak görülmektedir. Bu ev okulunda sadece kadınlar için zanaat, mutfak ve sofra kültürü, bahçecilik, hayvancılık ve çiftçilik gibi beceriler öğretildi. Kaucminde 1923 ve 1943 yılları arasında egemen bir birim olarak varlığını sürdürdü. Ulmanis otoriter rejimi sırasında tereyağı ve domuz pastırması ihracatı teşvik edildi ve yemek pişirme alışkanlıklarını etkileyen şeker fabrikaları kuruldu; örneğin, yerel keklerin olduğu kırsal kesim kekleri pişirme geleneği geliştirildi. Kırsal ham maddeler vardı.
Sovyet işgali sırasında, Letonya menüsünde rasoller (etli sebze salatası) konumlarını güçlendirdi. Günümüzde, özellikle kutlamalar sırasında Letonya’da hala popüler bir yemektir. Sovyetler Birliği’nin geniş toprakları göz önüne alındığında, Letonya mutfağında, örneğin shashlik ve solyanka gibi uzak Sovyet cumhuriyetlerinden de etki var.
Günümüzde, küreselleşme nedeniyle ulusal yemek kavramı marjinal hale geldi, ancak Letonya gastronomi mirasının önemli bir parçası olarak kabul edilen hala bireysel yemekler var. Örneğin, pastırma ile gri bezelye, sklandrauši (çavdar hamurundan yapılmış ve patates ve havuç ezmesi ile doldurulmuş tatlı bir turta), Jāņi peyniri (kimyon tohumu ile ekşi süt peyniri), kvas (fermente karışık tahıllardan yapılan hafif alkollü bir içecek) ve füme balık.
